Weblog Gerber van der Graaf

Hieronder vind je de weblog van Gerber van der Graaf, ingenieur. Hij woont al een jaar of 22 in Catalonië en houdt sinds juni 2017 een weblog bij met beschouwingen over de politieke situatie - met name de vervolging van de Catalaanse politici. Met zijn goedvinden is dit artikel geïntegreerd in deze website, maar kan uiteraard ook ‘los’ worden bekeken.

Europa blundert tegenover Rusland

9 februari 2021

Een ode aan Ruslandspecialist Frans Timmermans.

(750 woorden)

Gedurende de drie jaren sinds het Catalaanse referendum over haar onafhankelijkheid heeft de Europese Commissie (EC), onder leiding van vicevoorzitter Frans Timmermans, altijd bij hoog en laag volgehouden dat het politieke conflict een interne aangelegenheid is van de soevereine lidstaat Spanje. Dat daarbij fundamentele mensenrechten worden geschonden die lijnrecht indruisen tegen de Europese verdragen, werden door de EC en, op een enkele uitzondering na, de politici van het Europees Parlement (EP) volkomen genegeerd. Deze ontkenning kwam Europa vorige week duur te staan.

Voormalig Spaans minister van BuZa Josep Borell bekleedt momenteel (nog) de functie als ‘Hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid’. Borell is van origine Catalaans en afkomstig uit het dorp La Poble Segur. Bij zijn aanstelling als lid van de Europese Commissie waren er, hem kennende, vele Catalanen die hun twijfels uitten of hij wel geschikt zou zijn voor deze functie. In zijn hoedanigheid als minister van BuZa verdedigde hij met hand en tand de Spaanse zaak in het Catalaanse politieke conflict. Hij gebruikte het Spaans diplomatieke corps om de Catalaanse zaak wereldwijd monddood te maken: politici, ministers en de Catalaanse president werden het moeilijk zoniet onmogelijk gemaakt om met internationale gezagsbekleders te vergaderen. Met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid, de gewone burger heeft amper toegang tot de diplomatieke bewegingen zelfs indien het haar eigen land betreft, oefent de Spaanse diplomatie bijzonder hoge druk uit op de Europese instituten om Spanje te dekken in haar conflict tegen Catalonië. In een interview met Tim Sebastian werd Borrell als minister stevig aan de tand gevoeld over de Catalaanse situatie en liep voor de camera weg toen zijn positie onhoudbaar werd.

Vorige week ging hij op bezoek naar Moskou om te praten over de diepe conflicten, zoals de bezetting van de Krim, die de Europese Unie met Rusland heeft. Sinds 2017 heeft geen enkele EU afgezand een stap meer gezet op Russische bodem. Borell ging op eigen initiatief deze missie aan. Na afloop van de vergadering met de Russische minister van BuZa Sergei Lavlov, een door de wol gewassen diplomaat, hielden zij een persconferentie. Lavlov liet niets aan het toeval over en iedere suggestie en ieder woord wat hij zei was weloverwogen. Aan het begin van de persconferentie duidde hij Borell er op zijn oortje in te doen zodat deze niets zou missen van wat er gezegd zou worden.

Borrell had Lavrov gevraagd om de oppositieleider Alexei Navalni, welke volgens hem door de Russische autoriteiten vergiftigd was, onmiddellijk vrij te laten. Hij repliceerde dat Rusland zich altijd afzijdig heeft gehouden van de Europese interne aangelegenheden. Hij vraagt zich af waarom de EU zich met het juridische systeem van de soevereine natie Rusland bemoeit. Daarnaast heeft de EU nooit onomstotelijk kunnen bewijzen dat de vergiftiging van Navalni door de Russische overheid werd uitgevoerd. Lavlov beschuldigt Europa dat zij er een dubbele moraal op na houdt. Spanje heeft drie politieke gevangenen die voor meer dan tien jaar gevangenisstraf zijn veroordeeld. Hij noemde slechts drie politieke gevangenen hoewel het er in feite negen zijn omdat de UN WGAD commissie Spanje bevolen heeft deze drie vrij te laten en daarom dus (voorlopig) alleen is aangetoond dat zij politieke gevangenen zijn. Daarnaast zei hij dat Spanje er haar eigen juridische systeem op na houdt dat tegen die van Duitsland en België indruist. Lavrov verwijst hier naar de weigering van Duitsland om president Puigdemont en de weigering van België om minister Puig aan Spanje uit te leveren. De Russische minister van BuZa is tot in de puntjes op de hoogte en legt de vinger op de zere plek van de Europese Unie. Daarnaast zei hij dat Spanje moet stoppen om Rusland zonder enig bewijs te beschuldigen dat zij de Catalanen in hun opstand hadden gesteund. Hij noemde de beschuldigingen van Borrell ‘brutaal en arrogant’. Dit is bijzonder harde taal die zelden in diplomatieke kringen wordt vertoond.

Borell trok zenuwachtig aan zijn jasje en probeerde een glimlach te forceren. Dankzij zijn oortje had hij niets van de toespraak van Lavrov gemist. De diplomatieke blunder die Europa tegenover Rusland beging zal echter nog een staartje voor hem hebben. Inmiddels hebben vijftig MEPs het aftreden van Borell geëist. Dit zal slechts een gedeelte van het probleem oplossen, want de EU houdt er nog steeds een dubbele moraal op na. Om te beginnen bij de Ruslandspecialist Frans Timmermans die aan de wieg er van stond. Maar het Spaans-Catalaans conflict is bepaald geen interne aangelegenheid meer en het zal steeds meer uitgroeien tot een pijnlijke kiezelsteen in de Europese schoen.

> De stand van zaken in en rond Catalonië > Kanttekeningen door Gerber van der Graaf > Weblog Gerber van der Graaf