Hieronder vind je de weblog van Gerber van der Graaf, ingenieur. Hij woont al een jaar of 22 in Catalonië en houdt sinds juni 2017 een weblog bij met beschouwingen over de politieke situatie - met name de vervolging van de Catalaanse politici. Met zijn goedvinden is dit artikel geïntegreerd in deze website, maar kan uiteraard ook ‘los’ worden bekeken.
27 januari 2021
(1070 woorden
Gedwongen tot vervroegde verkiezingen
In Catalonië staat de campagne voor de vervroegde verkiezingen voor de deur. Aanleiding hiertoe was de afzetting van president Quim Torra uit zijn ambt. De Catalaanse president Torra had tijdens de Spaans nationale verkiezingen een spandoek aan het balkon van het regeringspaleis hangen met de tekst: ‘Vrijheid voor politieke gevangenen en terugkeer van ballingen’. De Spaanse kieswet schrijft voor dat tijdens een verkiezingscampagne de openbare gebouwen vrij moeten zijn van partijpolitieke propaganda. Dit is om te voorkomen dat de regerende partij haar invloed kan gebruiken om politiek voordeel te behalen bij de verkiezingen. De Centrale Kiescommissie gebood Torra het spandoek binnen 48 uur weg te halen. De Catalaanse president was het niet eens dat het reclame voor zijn partij was en dat het bovendien geen Catalaanse verkiezingen waren. Uiteindelijk haalde hij het spandoek weg, maar pas nadat het ultimatum verlopen was en verving het spandoek met een ander waarop stond: ‘Recht op vrijheid van meningsuiting, artikel 19 van de Verklaring van de Fundamentele Mensenrechten’. Hij werd door de Kiescommissie aangeklaagd wegens wettelijke ongehoorzaamheid, waarvoor hij uit zijn ambt zou kunnen worden gezet. Torra verdedigde zich voor de rechter dat de Kiescommissie een administratief orgaan is dat niet tot de gerechtelijke macht behoort. Hij vindt daarom dat hij niet wettelijk ongehoorzaam is geweest. Bovendien argumenteerde hij dat de tekst door een brede laag van de bevolking, vertegenwoordigd door de Catalaanse onafhankelijkheidspartijen en de unionistische Comu/Podem, wordt gedragen. Desondanks werd president Torra eerst door het Catalaanse Gerechtshof en in hoger beroep door het Spaanse Hooggerechtshof veroordeeld en uit zijn ambt gezet. Hij mag gedurende achttien maanden geen openbare functie bekleden. Een poging tot wraking van de rechters wegens partijdigheid (dezelfde rechters hadden de Catalaanse politici en burgerleiders veroordeeld en konden daarom niet objectief oordelen over het protest tegen de politieke gevangenen) mocht niet baten. Het Constitutioneel Hof stelde hem in het ongelijk dat zijn fundamentele rechten geschonden waren. Achteraf blijkt dat het lid van de Kiescommissie Andrés Betancor tegelijkertijd bestuurslid was van de Ciutadans partij en dat Carlos Vidal kort voordat hij zijn functie bij de Commissie betrok ingeschreven stond bij de Partido Popular. Beide partijen zijn fel tegenstander van het Catalaanse onafhankelijkheidsstreven.
De vicepresident en coalitiegenoot van de Catalaanse regering, Pere Aragonès, neemt de taken van Torra over. Omdat er binnen de termijn van twee maanden geen nieuwe president uit het Parlement gekozen werd, moesten vervolgens binnen 54 dagen verkiezingen worden gehouden. Deze zouden daarom in eerste instantie op 14 Februari aanstaande plaats vinden.
Minister als presidentskandidaat
De Spaanse minister van gezondheidszorg Salvador Illa, internationaal welbekend vanwege zijn, letterlijk, fatale optreden tegen de Covid-19 crisis, diende zich aan als presidentskandidaat voor de socialistische PSOE/PSC partij. Het lijkt er naar dat de socialisten een hogere prioriteit stellen aan partijpolitiek belang dan het bestrijden van de gezondheidscrisis welke momenteel het land in alle hevigheid teistert. Of de partij wil de minister lozen om nog meer humanitair leed (of electoraal verlies) te voorkomen. De werkelijk reden is vooralsnog onbekend. De voormalige fractielijder en presidentskandidaat van de Catalaanse socialisten, Iceta, krijgt een ministerspost in Madrid toebedeeld ter compensatie van zijn aftreden. De ultrarechts fascistische Vox partij heeft bekend gemaakt dat zij Illa zal steunen. Zij willen ten koste van alles voorkomen dat de Catalaanse ‘separatisten’ opnieuw aan de macht zullen komen. Illa heeft vooralsnog geen afstand gedaan van de fascistische steun.
Rechter verbiedt uitstel wegens Covid
Gezien de ernst van de Covid-19 gezondheidscrisis, de ziekenhuizen kunnen de druk nauwelijks meer aan terwijl het aantal besmettingen blijft toenemen, werd in overeenstemming met de politieke partijen in het Catalaanse Parlement, dat reeds ontbonden was, besloten om de verkiezingen uit te stellen tot 30 Mei. De socialistische partij PSOE ging daar als enige niet mee akkoord en overwoog om naar de rechter te stappen. Opnieuw vecht zij, geheel volgens traditie sinds het Catalaanse referendum, een democratisch genomen beslissing bij justitie aan. De PSOE partij probeert ook nu weer politiek voordeel uit de gezondheidscrisis te halen, zoals zij reeds sinds het begin van de Covid pandemie heeft gedaan. Door zijn nagenoeg dagelijkse verschijningen op de Televisie geniet Illa alom bekendheid. Nu de vaccinaties begonnen zijn en dus het het einde van de crisis in zicht lijkt te komen, probeert hij het succes daarvan naar zich toe te trekken. In geval van uitstel van de verkiezingen tot 30 Mei zal dit electoraal voordeel zijn weggesmolten en zou een eventuele nieuwe Covid-19 golf (de Engelse variant zit er aan te komen) de reputatie van de voormalige minister van volksgezondheid kunnen omslaan.
Enkele burgerorganisaties, waaronder Lliga Democràtica en een particuliere advocaat, welke niet in het Parlement vertegenwoordigd zijn noch met de verkiezingen mee zullen doen, dienden een aanklacht tegen het uitstel in bij het Catalaanse Gerechtshof. Deze stelt de aanklagers voorlopig in het gelijk totdat zij een definitief oordeel zal vellen. De rechtbank argumenteert dat er ‘een sterke sociale drang’ is om de verkiezingen op 14 Februari te houden. Het uiteindelijke oordeel zal uiterlijk 8 Februari, een week voor de verkiezingen, bekend worden gemaakt. Chaos en onzekerheid is troef. Zo kunnen de Catalanen die in het buitenland wonen, doorgaans voorstanders van de onafhankelijkheid, door de gehele affaire niet meer op tijd hun stem uitbrengen.
Op hetzelfde moment dat dit gerechtshof het uitstel van de verkiezingen tegenhoudt ontzet zij de Catalaanse minister van BuZa, Bernat Solé, uit zijn ambt omdat hij op 1 oktober 2017, inmiddels drie jaar geleden, als burgermeester aan het referendum in zijn woonplaats zou hebben meegewerkt. Het oordeel is gebaseerd op een artikel over de gebeurtenissen van die dag in een lokale krant en heeft dus geen enkel juridisch fundament. Bernat Solé is tevens belast met, oh toeval!, de voorbereidingen van de aanstaande verkiezingen.
Geheel Spanje samen tegen de Catalanen
Er is duidelijk een Staatsoperatie gaande waarin de gerechtelijke macht (waarvan haar kwaliteiten nu ook op internationaal niveau beginnen door te dringen) samen met een partijdige Kiescommissie en de Spaans nationalistische partijen, ondanks hun ideologische tegenstellingen van fascisme tot socialisme, proberen om Catalaanse afscheidingsbeweging politiek uit te schakelen. De gerechtelijke vervolgingen die tot verdeeldheid onder de Catalaanse onafhankelijkheidspartijen leiden, vormen daar een onmiskenbaar onderdeel van. Daarbij maken zij bovendien dankbaar gebruik van de Covid-19 pandemie. Artsen en virologen roepen in koor dat het recht op gezondheid en leven belangrijker is dan het democratische recht om juist nu te gaan stemmen. Zij vinden geen gehoor. Onder de bevolking, met name de burgers die opgeroepen worden om, wettelijk verplicht, achter de stemtafels plaats te nemen, heerst angst voor besmetting. Hun geluid mag niet baten. Staatsprioriteiten gaan nu eenmaal voor en boven alles.
Carles Puigdemont
Als Spanje een rechtsstaat is, weet ik het niet meer
Het Proces:
weblog Rico Brouwer